ارتباط نه تنها تحت تأثير سخنان دو طرف است، بلكه از زبان بدن و آن‌چه گفته نمي‌شود نيز تأثير مي‌پذيرد. كلمات فقط بخشي از پيامي است كه مي‌فرستيد و در این میان زبان بدن بدون استفاده از كلمات پيام‌هاي خود را منتقل مي‌كند.

در بهترين وضعيت پيام‌هاي كلامي و غير كلامي با هم هماهنگ است و پيام‌هاي غيركلامي، پیام‌های كلامي را تقويت مي‌كند و اطلاعاتی اضافي را درباره‌ی احساسات، هيجانات، تمايلات، مقاصد و وضعيت ذهني و روان‌شناختي طرف مقابل به دست می‌دهد. ولي گاهي پيام‌های غيركلامي با پیام‌های كلامي متناقض است و اين امر موجب دريافت پيام‌هاي مخلوط و متناقض از سوي شنونده مي‌شود. وقتي چنين اتفاقي مي‌افتد، احتمالاً پيام غير كلامي به دلیل کنترل دشوارتر آن اعتبار بيشتري می‌یابد.

ارتباط غيركلامي يعني ارسال و دريافت پيام‌هاي غير كلامي در تمام تعاملات از جمله روابط  زناشويي. از آن‌جا كه بخش شایان توجهی از پيام‌هايي كه در هر رابطه‌اي رد و بدل مي‌شود، به‌صورت غيركلامي است، نقش مهم آن را در نوع و كيفيت رابطه‌ی زناشويي می‌توان حس کرد. به همين دليل شناخت انواع كانال‌هاي غيركلامي ارتباط و استفاده‌ی درست و مناسب از آن‌ مي‌تواند به بهبود ارتباط شما و كاهش سوء تفاهم، ابهام و سردرگمی در ارتباط كمك كند.

اصل اول: انواع كانال‌هاي ارتباط غيركلامي را بشناسيد

ارتباط غيركلامي بر خلاف كلامي كه فقط از طريق كلمات صورت مي‌گيرد، كانال‌هاي مختلفي دارد كه در زير به انواع مهم آن اشاره مي‌شود.

· تماس بدني: با تماس بدنی مثل گرفتن دست همسرتان بدون رد و بدل شدن حتي يك كلمه مي‌توانید احساسات مهمي مثل علاقه، محبت، همدلي و همدردي را منتقل كنید. البته گاهي نيز تماس بدني حاكي از نگرش تهاجمي است.

· فاصله: فاصله‌ی زياد در روابط صميمانه مي‌تواند ناشي از علاقه نداشتن و يا دلخوري و كدورت باشد و فاصله‌ی كم علاقه و محبت را نشان مي‌دهد.

· حالت صورت: حالت صورت مهم‌ترين كانال ارتباط غيركلامي است كه از طريق آن انواع مختلف هيجان‌ها مثل علاقه، لذت، اضطراب، خشم، عشق و نفرت به نمايش گذارده مي‌شود.

· تماس چشمي: ماهيت و ميزان تماس چشمي در برقراري ارتباط مؤثر نقش مهمي دارد. تماس چشمي مناسب، احترام و علاقه نسبت به طرف مقابل را نشان مي‌دهد، در حالی که نگاه‌های نامناسب مثل نگاه‌هاي خيره و ... مي‌تواند حاكي از تمايل نداشتن براي برقراري ارتباط، يا دلخوري و كدورت باشد.

· وضعيت بدني: وضعيت بدني پيام‌هاي مهمي را درباره‌ی وضعيت رواني و هيجاني فرد منتقل مي‌كند؛ براي مثال مي‌تواند آرامش، تنش، عصبي بودن و خستگي و كسالت را نشان دهد.

· آهنگ، بلندي و سرعت كلام: اين موارد كه ويژگي‌هاي فرازباني ناميده مي‌شود، بيشتر هيجان‌ها و معاني پشت كلمات را نشان مي‌دهد. به طور معمول بلندي و سرعت بالاي كلام نشان از اضطراب و عصبانيت دارد و برعكس صدای پایین و يا كندي تكلم مي‌تواند كسالت و افسردگي را نشان دهد. همچنين بيان يك جمله‌ با آهنگ‌هاي مختلف مثل طعنه آميز، خصمانه و يا همدلانه مي‌تواند معاني و پيام‌هاي متفاوتي را برساند.

·سكوت: گاهي سكوت قوي‌ترين شكل ارتباط است. سکوت مي‌تواند نشانه‌ی دلخوري و خشم، افسردگي و مقاومت و يا حاكي از علاقه به طرف مقابل و فرصت دادن به وي براي بيان افكار و احساساتش باشد.

اصل دوم: از زبان بدن، سازنده و سالم استفاده كنيد

همان‌طور كه گفته شد هر ارتباطي شامل دو جزء كلامي و غير كلامي است و گاهي پيام‌هايي كه از طريق بدن‌تان مي‌فرستيد بيشتر و قوي‌تر از پيام‌هايي است كه با كلمات خود منتقل مي‌كنيد. بنابراين به همان اندازه كه در روابط زناشویی مراقبید كه به‌صورت سازنده و سالم صحبت كنيد و گوش دهيد، بايد به زبان بدن‌تان نيز توجه کنید. زبان بدن‌تان به همسرتان مي‌گويد كه چقدر اشتياق براي برقراري ارتباط مناسب داريد؛ وقتي گوشه‌ی لب‌های‌تان را مي‌گزيد، دندان‌هاي‌تان را به هم فشار مي‌دهيد، اخم مي‌كنيد، زيرچشمي نگاه مي‌كنيد و يا روي‌تان را برمي‌گردانيد، بدن‌تان با صداي بلند و واضح مي‌گويد كه نمي‌خواهيد با او ارتباط برقرار كنيد.

 پس براي اين‌كه بتوانيد ارتباط مناسبی با همسرتان داشته باشید، تماس چشمي برقرار كنيد، صورت‌تان را آرام نگه داريد و با کم کردن فاصله‌تان و از آهنگ، بلندي و سرعت مناسب كلام استفاده كنيد.

منبع:مهارت هاي ارتباطي همسران، دكتر فهيمه فتحعلي لواساني، دكتر محمد كاظم عاطف وحيد، احمد رضا محمد پور