برنامه گروه درمانی :

گروه های در حال ثبت نام و در حال برگزاری:

از گروه‌ درمانی چه می‌دانید؟  

انسان‌ها در گروه‌های اجتماعی متنوعی زندگی و فعالیت می‌کنند. در این شرایط عجیب نیست که بسیاری از مسائل احساسی و عاطفی آن‌ها از روابط مخدوش شدۀ این گروه‌ها ناشی می‌شود. با توجه به این موضوع و اهمیت روز افزون روابط اجتماعی در سال‌های اخیر، توجه به عوامل حاکم میان افراد در گروه‌های اجتماعی، از اهمیت بیشتری برخوردار شده است.

هر چند التیام‌یابی گروهی، سابقه‌ای به قدمت تاریخ دارد و نمونه‌های بارز آن را در تعالیم مذهبی می‌توان مشاهده کرد، اما استفادۀ منظم از گروه‌ها در روان‌درمانی پدیده نسبتاً تازه‌ای در علم به شمار می‌رود.

گروه‌درمانی یا گروه‌روان‌درمانیGroup psychotherapyیاgroup therapyشیوه‌ای از روان‌درمانی محسوب می‌شودکه در آن یک یا چند درمان‌گر، به منظور بهره‌گیری از تأثیر متقابل اعضای گروه بر یکدیگر، بیماران را به عنوان یک گروه درمان می‌کنند.

در این روش افراد در گروه‌هایی دسته‌بندی می‌شوند که به وسیله یک یا چند درمان‌گرِ آزموده هدایت می‌شود. تحت نظارت درمان‌گر و در نتیجه تعامل، اعضای گروه در روند ایجاد تغییرات شخصیتی به یکدیگر کمک می‌کنند.

گروه‌درمانی ممکن است به تنهایی یا توأم با روان‌درمانی فردی و سایر انواع درمان‌های روان‌پزشکی مورد استفاده قرار ‌گیرد.

جلسات گروه‌درمانی، غالباً از یک نفر درمان‌گر و شش یا هشت نفر بیمار تشکیل می‌شود. بسته به تشخیص، ممکن است گروه، همگن(Homogenous) یا ناهمگن(Heterogeneous) باشد. نمونه‌ای از گروه‌های همگن، شامل افرادی است که خواهان کاهش وزن یا قطع مصرف دخانیات هستند. نمونۀ گروه‌های ناهمگن، بیماران پسیکوتیک، بیماران حاد و انتحاری هستند که معمولاً از گروه‌درمانی نفع چندانی نمی‌برند. اعضای گروه معمولاً هفته‌ای 2-1 بار و به مدت 90 دقیقه همدیگر را ملاقات می‌کنند.

برتری‌های گروه‌درمانی:

از جمله دلایل به‌کارگیری روش‌های روان‌درمانی به صورت گروهی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1-    تصور فرد نسبت به اینکه مشکلاتش منحصر به تنها خود اوست تعدیل می‌شود.

2-     فرد با نگرش‌ها و دیدگاه‌های متفاوتی آشنا می‌شود.

3-     به تأثیر رفتار خود بر دیگران آگاه می‌شود.

4-    مهارت‌های ارتباطی را می‌آموزد و فرصتی برای حل مشکلات بین فردی‌اش می‌یابد.

5-    به تصوری واقع‌بینانه‌تر از خودش دست می‌یابد و اعتماد به نفسش افزایش می‌یابد.

6-    نسبت به توانمندی‌ها و نقص‌هایش آگاهی بیشتری پیدا می‌کند.

7-    به نیازها و مشکلات دیگران حساسیت بیشتری نشان می‌دهد.

8-    از نظر وقت و هزینه نیز مقرون به صرفه‌تر است.

چه مشکلاتی می‌توانند با گروه درمانی درمان شوند؟

مشکلات و مسائلی که با استفاده از گروه‌درمانی قابل هستند گسترش وسیعی دارند؛ از جمله مشکلات مرتبط به خود انگاره، نداشتن احساس هویت، عزت نفس و هدف و مقصود. مشکلات نشانه‌ای شامل اضطراب، افسردگی روان‌تنی، عملکرد ضعیف شغلی، برخورد غیر مؤثر با فشارهای روانی، مشکلات عاطفی، ناتوانی در ابراز اهمیت، ناتوانی در کنترل احساسات، پرخاشگری، روابط اجتماعی نامناسب، ناراحتی در جمع، ناتوانی در اعتماد به دیگران، وابستگی شدید به دیگران، ابراز وجود بیش از حد، ناتوانی در برقراری ارتباط با جنس مخالف، اعتیاد، مشکلات زناشویی و ... .

در فرآیند گروه‌درمانی چه مراحلی طی می‌شود؟

در آغاز تشکیل گروه، گروه به درمانگر وابسته است و اعضای گروه در انتظار راهنمایی و راهکارهای درمانگر هستند. در نظر آن‌ها درمانگر شخصی با معلومات و متخصص است و اعضای خود را وابسته به درمانگر احساس می‌کنند و نیز تلاش می‌کنند رفتارهای مناسب داشته باشند تا بتوانند در گروه ماندگار شوند؛ هر چند آگاهی کامل از اهداف گروه ندارند.

در مرحلۀ دوم وابستگی تغییر شکل می‌دهد و گروه یاد می‌گیرد که به جای وابستگی به درمانگر، مسئولیت‌پذیر باشد.

در مرحله سوم صمیمت بیشتری بین گروه ایجاد می‌شود. افراد احساسات خود را بیان می‌کنند و واکنش‌های مناسب در مقابل احساسات دیگران نشان می‌دهند. درمانگر در جلسه درمان حضور دارد، اما تنها اداره کننده جلسه نیست. سعی می‌کند به عنوان یک عضو گروه انسجام جلسه را حفظ کند و از تکنیک‌های مختلف در مورد اعضای گروه و واکنش‌های آن‌ها استفاده کند. ممکن است گروه درمانگر جلسه را با خطاب گروهی آغاز کند و ادامه جلسه را با تشویق و بازخورد به اعضا تداوم بخشد. هدف مشاوره، یادگیری در مورد عادات و الگوهای احساسی و رفتاری و چگونگی نقش آن‌ها در مشكلات است. در نتیجه می‌توانیم عادات و رفتارهای جدیدی را یاد بگیریم كه به موفقیت بیشتر ما كمك کنند.

ویژگی‌های افرادی که تحت گروه‌درمانی قرار می‌گیرند

افرادی که تحت گروه‌درمانی قرار می‌گیرند، باید از انگیزۀ لازم برخوردار باشد، میل به تغییر داشته باشد و در راستای رسیدن به این هدف بکوشد. ورود به برنامۀ گروه‌درمانی باید داوطلبانه باشد و بیمار به صرف توصیه دوستان و اقوام و مسئولین روان‌درمانی به این کار وادار نشود. بیمار باید به گروه‌درمانی معتقد باشد و آن را یک شیوۀ درمانی درست و مناسب بداند. معتقد باشد که گروه نیازهای او را برآورده می‌سازد و مفید واقع می‌شود. نظر به اینکه گروه‌درمانی اصولاً یک فرآیند کلامی است، بیمار باید از مهارت‌های کلامی و مفهومی کافی برخوردار باشد.

گروه‌درمانی برای بیماران به شدت افسرده، بیمارن مبتلا به اسکیزوفرنی حاد، اختلال شخصیت‌های پارانوئید، اختلال شخصیت اسکیزوئید شدید، اختلال شخصیت جامعه‌ستیز، افراد مبتلا به بیمار انگاری و اختلال شخصیت خودشیفته در صورتی که گروه‌درمانی بلند مدت باشد، نمی‌تواند مفید باشد.